Mersin’in yaylaları, Gözne…

Merkeze en yakın yaylaları arasında yer alan ve önceleri köy statüsünde olan Gözne, çok eski yerleşim birimidir.

Avukat Şinasi Develi’nin derlemelerine göre,  Milattan sonra 1000 yıllarında Ermenilerin yurt tuttuğu sarp tepede konumlanan Gözne ve çevresi, denize yakın oluşu nedeniyle hiç boş kalmamıştır.

Namrun ve Çandır Kaleleri gibi, Gözne Kalesi de Ermeniler tarafından inşa edildiği kayıtlara not düşülmüştür.

Yayla olarak seçilme tarihi hakkında kesin bilgi bulunmayan geçmişte tamamen ormanlarla çevrili Gözne, ilk olarak Rum avcılar tarafından keşfedilmiş ve Rum zenginler yerleşiştir.

Aşağı Gözne’deki Debbas Çeşmesi ismini, yaylaya ilk yerleşen Rum Debbas’tan almıştır.

Milli Mücadele yıllarında Mersin’in işgal edilmesi üzerine Osmanlı döneminde kaymakamlık olan kent, mutasarraflığa dönüştürülünce Gözne Liva Merkezi olur.

Mersin ve Tarsus’un işgali üzerine birçok aile yine Gözne’ye taşınır. İlgili göç, “Kaç kaç” olarak anılır.

Süreç içerisinde Gözne, gelişmeler doğrultusunda yaylaya dönüşür. Motorlu taşıt bulunmadığı için ulaşım deve, at, eşek vb. ulaşım hayvanlarıyla sağlanır.

Aşağı ve yukarı olarak ikiye ayrılan Gözne’de hep hareketli yaşam sürmüştür.

Yine Şinasi Develi’nin notlarında bir bölüm aktaralım,”Yukarı Gözne ile Aşağı Gözne yaşantısı arasında sanki ayrı memleketmiş gibi farklılık vardırdı. Yukarı Gözne halkı kahvelerde oturup veya evine kapanırken, Aşağı Gözne sakinleri gazinoda kadınlı erkeli eğelenirlerdi. 23. Alay Gözne’ye çıktığı yıllarda Alay subayları da Aşağı Gözne eğlencelerine katılırlardı…”

Mersin’e 28 km. uzaklıkta, denizden 1045 metre yükseklikte konumlanan günümüz Gözne’si, Toroslar Belediyesi’ne bağlı mahalleye dönüşürken, bakirliğini de büyük ölçüde kaybetmiştir.

Yerleşik nüfusu yaklaşık 1700 olan beton yığınlarıyla bezenen Gözne’nin yaz ayalarında nüfusu katlanarak artmaktadır.

Yolda yapılan son düzenlemeden sonra yayla adeta uğrak yerine dönüşse de, turist ağırlayacak olanaklardan yoksundur…