Çalışma, NIH’nin HEAL Girişimi tarafından desteklendi. Bu girişim, opioid krizine bilim temelli çözümler geliştirmeyi amaçlıyor.
Ümit Solmaz
UB araştırmacıları tarafından geliştirilen yeni bir molekül, lokal ve uzun süreli bir anestezik gibi davranarak preklinik çalışmalarda üç haftaya kadar güçlü ağrı kesici etki sağladı. Bu bulgular, yakın zamanda Pain dergisinde yayımlandı. Diş hekiminde uyuşturulduğumuzda hissettiğimiz uyuşukluk hissine benzer şekilde, bu yeni molekül lokal bir anestezik gibi çalışıyor ancak çok daha hedefli bir şekilde.
Jacobs Tıp ve Biyomedikal Bilimler Fakültesi’nde farmakoloji ve toksikoloji profesörü ve makalenin kıdemli yazarı Arindam Bhattacharjee, "Lokal anestezikler, 20. yüzyılın başında klinik uygulamaya girdiğinde sağlık hizmetlerini önemli ölçüde değiştirdi" diyor. "Ancak lokal anesteziklerin sınırlaması, ağrı liflerine karşı çok seçici olmamaları ve dokunma hissini de engellemeleridir. Ayrıca etkileri uzun sürmez. Yeni çalışmamızda, bu molekülün lokal ve uzun süreli bir ağrı lifi anesteziği gibi davrandığını gösterdik. Tek bir enjeksiyonun üç hafta boyunca kronik ağrı davranışını hafiflettiğini kanıtladık." Bhattacharjee, laboratuvarında geliştirilen bu opioid olmayan ağrı kesicileri ticarileştirmek için çalışan Channavix Therapeutics LLC adlı bir startup şirketinin de kurucu ortağı.
Hedeflenen Etkileşim
Yeni molekül, Magi-1 adlı bir proteinini hedefliyor. Magi-1, hücre zarında belirli proteinleri bir araya getiren bir iskele proteini. Bu proteinlerden biri, ağrı iletiminde önemli rol oynayan NaV1.8 iyon kanalı. Bhattacharjee, FDA’nın bu yıl NaV1.8 iyon kanallarını bloke eden bir ilacı akut ağrı tedavisi için onayladığını belirtiyor: "Bu bir dönüm noktasıydı çünkü uzun yıllardır yeni bir ağrı hedefli ilaç geliştirilmemişti. Ancak bu ilaç sadece akut, ameliyat sonrası ağrıda etkili. Kronik ağrı için henüz başarı gösteremedi." Yeni molekül ise farklı bir yaklaşım sunuyor: NaV1.8 kanallarını bloke etmek yerine, bu kanalların Magi-1 ile olan etkileşimini hedefliyor. "Önceki çalışmalarımızda, Magi-1’in NaV1.8’i stabilize ettiğini ve bu kanalların bozulmasını engellediğini göstermiştik" diye açıklıyor Bhattacharjee. "Magi-1 olmadan NaV1.8 kanalları parçalanıyor. Bizim yaklaşımımız, bu etkileşimi hedef almak."
Lipitli Peptit Teknolojisi
Yeni molekül, NaV1.8 kanalının Magi-1 ile etkileşen kısmına dayanan ve lipit molekülleriyle modifiye edilmiş bir peptit. Bhattacharjee, bunun bir "tuzak peptit" gibi davrandığını söylüyor: "Bu peptit, ağrı nöronlarına enjekte edildiğinde, NaV1.8 kanallarının Magi-1’e bağlanmasını engelliyor. Serbest kalan NaV1.8 kanalları, parçalanmak üzere hedef haline geliyor." Lipit eklenmesi, peptitin nöron zarına tutunmasını ve hücre içine nüfuz etmesini sağlıyor. Bhattacharjee, "Ek bir avantaj, lipitli peptitin nöron zarında korunması ve proteaz enzimleri tarafından parçalanmamasıdır. Bu sayede etki haftalarca sürüyor" diye ekliyor. İnsan Nöronlarında Etkinlik
Ekip, bu peptitin kronik ağrı tedavisinde kullanılmasını hedefliyor. Bhattacharjee, "Bu nedenle, peptitin insan nöronlarında da benzer şekilde çalıştığını göstermemiz gerekiyordu. Neyse ki, insan ağrı nöronlarında da aynı mekanizmanın işe yaradığını kanıtladık" diyor. Bir sonraki adım, toksisite çalışmalarına başlamak. Bhattacharjee, "Lokal enjeksiyon yaptığımız için toksisitenin minimum olacağını düşünüyoruz. Sistemik bir ilaç değil, yani tüm vücuda yayılmıyor. Klinik deneyler için iş ortakları arıyoruz" şeklinde konuşuyor.
Çalışma, NIH’nin HEAL Girişimi tarafından desteklendi. Bu girişim, opioid krizine bilim temelli çözümler geliştirmeyi amaçlıyor.
