53 Yıllık Yolculuk Sona Eriyor: Sovyet Uzay Aracı Kosmos 482, 11 Mayıs’ta Dünya’ya Dönüyor
1972’de fırlatılan Sovyet yapımı uzay aracı Kosmos 482, 53 yıllık yörünge serüveninin ardından Dünya atmosferine girmeye hazırlanıyor. Uzmanlara göre, yeniden giriş tarihi 8–11 Mayıs 2025 tarihleri arasında gerçekleşecek. Ancak tam olarak nerede düşeceği henüz bilinmiyor.
Kosmos 482, Venüs’e iniş yapmak amacıyla tasarlanmıştı. Ancak 31 Mart 1972’de fırlatıldıktan sonra, motor ateşlemesini zamanından önce kesen bir arıza nedeniyle Dünya yörüngesinde sıkışıp kaldı. O günden bu yana, yeryüzünden yaklaşık 495 kilogramlık yüküyle sessizce dönmeye devam ediyor.
Mevcut yörüngesi, yeniden girişin 52° kuzey ile 52° güney enlemleri arasında bir bölgede olacağını gösteriyor. Bu da Dünya nüfusunun yaklaşık yarısını kapsayan geniş bir alan demek. Ancak uzmanlar, gezegenimizin büyük bölümünün okyanuslarla kaplı olduğunu hatırlatarak çarpmanın suya olması ihtimalinin daha yüksek olduğunu belirtiyor.
Evet, küçük de olsa bir risk var. Kosmos 482, Venüs’ün aşırı koşullarına dayanacak şekilde geliştirildiği için, parçalarının büyük bir kısmı yeniden giriş sırasında yanmadan kurtulabilir.
Yaklaşık 1 metre çapında olan araç, 495 kilogram ağırlığında ve atmosfere girdikten sonra yaklaşık 242 km/s hızla çarpabilir. Bu özellikleriyle, tamamen yanmadan Dünya yüzeyine ulaşabilecek birkaç nadir uzay aracından biri olabilir. Uzmanlara göre yeniden girişin zamanlamasında Güneş aktivitesi büyük rol oynuyor. Güneş aktif olduğunda, atmosferin üst katmanları ısınıp genişliyor ve bu da alçak yörüngedeki nesneler üzerinde daha fazla sürtünmeye neden oluyor. Bu süreç, yeniden girişi hızlandırabilir.
Görülebilir mi?
Evet, şanslıysanız! Kosmos 482, alacakaranlık veya şafak vakti gökyüzünde bir uydu gibi hareket eden soluk bir ışık noktası olarak görülebilir. Yeniden girişe yaklaşırken parlaklığı artabilir. Gözlem için Heavens-Above.com üzerinden “Satellite Database” kısmından “1972” yılına ait nesneler arasından “Kosmos 482 Debris / 1972-023E” seçilerek geçiş bilgileri takip edilebilir. Astrofotoğrafçı Ralf Vandebergh, teleskobuyla elde ettiği bazı görüntülerde iniş aracına bağlı bir paraşüt olabileceğini öne sürdü. Ancak bu paraşütün hâlâ çalışır durumda olup aracı yavaşlatabileceği ihtimali, uzmanlara göre oldukça düşük. Yarım yüzyılı aşkın süredir Dünya yörüngesinde kalan eski bir Sovyet uzay aracı, belki de bir ateş topu gibi gökyüzünde süzülerek Dünya’ya dönüş yapacak. Kosmos 482’nin nasıl ve nerede düşeceği bilinmese de, bu olay hem bilim insanları hem de gökyüzü meraklıları için oldukça ilgi çekici.
Yeniden giriş yaklaştıkça daha fazla bilgi paylaşılacak. Gelişmeleri takipte kalın!
