NMRC Klinik Öncesi ve Klinik Araştırmalar Başkanı Artyom Poltoratsky: "Tek bir klinik çalışma başvurusu yüzlerce sayfa içerir: grafikler, tablolar, prosedür açıklamaları, bilimsel kanıtlar ve önceki çalışmaların sonuçları. Bunların tamamı, hem Rusya’nın hem de uluslararası güvenlik, etik ve araştırma tasarımı gerekliliklerine kesinlikle uymalıdır. Bu kadar büyük veri hacmini elle analiz etmek oldukça zordur: bir uzman onlarca saat harcar ve inceleme bir ya da iki hafta sürebilir. İlk testler, YandexGPT sinir ağıyla bunun artık sadece dakikalar sürdüğünü gösterdi. Ve onay süreci birkaç aydan beş ila on iş gününe kadar indirilebiliyor."
Ümit Solmaz
N.N. Petrov Ulusal Onkoloji Tıbbi Araştırma Merkezi (NMRC), klinik çalışma belgelerini işlemek için YandexGPT modeliyle desteklenen bir çözüm uyguladı. Bu belgeler arasında protokoller, talimatlar, bilimsel kanıtlar ve diğer dökümanlar yer alıyor. Başlangıç veri doğrulaması artık haftalar yerine dakikalar içinde tamamlanabiliyor. Çözüm, yüzlerce sayfayı otomatik olarak analiz ediyor, gerekliliklere uygunluğu kontrol ediyor, hataları belirliyor ve yanlışlıkların nasıl düzeltileceğine dair öneriler sunuyor. Bu sayede sağlık uzmanları ve ilaç şirketleri daha hızlı ve doğru belgeler hazırlayarak araştırmaları için onay alabiliyor. Sonuç olarak, hastalar yeni ilaçlara, tıbbi cihazlara ve tedavi yöntemlerine daha erken erişim sağlayabiliyor. Bu çözümün, BRICS ülkelerindeki onkoloji merkezlerinde ve klinik araştırma yürüten kurumlarda da kullanılması planlanıyor.
Yandex B2B Tech bünyesindeki Yandex Bulut Teknoloji Merkezi, Raft ve NMRC tarafından geliştirilen çözüm, NMRC’deki yerel etik komitesi (LEC) tarafından halihazırda kullanılıyor. LEC, her bir klinik çalışmanın etik yönlerini değerlendirerek risk-fayda oranını incelemekten ve araştırmaya katılanların haklarının korunmasından sorumlu. Komite yılda yaklaşık 1000 başvuruyu inceliyor.
NMRC Klinik Öncesi ve Klinik Araştırmalar Başkanı Artyom Poltoratsky: "Tek bir klinik çalışma başvurusu yüzlerce sayfa içerir: grafikler, tablolar, prosedür açıklamaları, bilimsel kanıtlar ve önceki çalışmaların sonuçları. Bunların tamamı, hem Rusya’nın hem de uluslararası güvenlik, etik ve araştırma tasarımı gerekliliklerine kesinlikle uymalıdır. Bu kadar büyük veri hacmini elle analiz etmek oldukça zordur: bir uzman onlarca saat harcar ve inceleme bir ya da iki hafta sürebilir. İlk testler, YandexGPT sinir ağıyla bunun artık sadece dakikalar sürdüğünü gösterdi. Ve onay süreci birkaç aydan beş ila on iş gününe kadar indirilebiliyor."
Çözüm, belge değerlendirmesinin ilk aşamasını ve hata düzeltmesini hızlandırıyor — başvuruların %35’inden fazlası gerekli düzeltmeler nedeniyle reddediliyor. Başvuru sahipleri, belgelerinin tekrar incelenmesi için bir sonraki LEC toplantısını beklemek zorunda kalıyor, bu da genellikle bir ay sürüyor. Bu gecikmeler, hastaların tedaviye daha geç başlamasına ve ilaç şirketlerinin ilaç ve tıbbi cihazları piyasaya sürmesinin daha uzun sürmesine yol açıyor. YandexGPT ile başvuru sahipleri çok daha hızlı geri bildirim alabiliyor ve bir sonraki LEC toplantısından önce belgelerindeki sorunları düzeltebiliyor.
Çözüm, Yandex Cloud platformu üzerinde çalışan bir web hizmeti olarak sunuluyor; belgelerin taramaları buraya yükleniyor. YandexGPT 5 Pro belgeleri analiz ediyor, onları 10 kategoriye ayırıyor, bilgileri çıkarıyor ve NMRC uzmanlarının geliştirdiği kriterlere göre otomatik olarak kontrol ediyor. Örneğin, araştırmanın tasarımını ve yapısını, katılımcı alım yöntemlerini ve katılımcıların bilgilendirilme biçimini değerlendiriyor. LEC uzmanları, Yandex Tracker üzerinden başvuruların durumunu takip ediyor. Belgelerin ilk incelemesi, vakaların %95’inde insan müdahalesi olmadan gerçekleştiriliyor. Bir uzmanın yalnızca verilerin doğruluğunu kontrol etmesi ve başvurunun onaylanıp onaylanmayacağına karar vermesi yeterli oluyor.
Yandex ve Raft tarafından geliştirilen bu çözüm, çok sayfalı belgeleri işlemek için bankalar, sigorta şirketleri ve kamu kurumları tarafından da kullanılabilir.