CHP Karabük Milletvekili ve Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Cevdet Akay, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülen Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 2024 yılı bütçe görüşmelerinde konuştu.

Hazırladığı Türkiye’de Çocuk Olmanın Bedeli Raporunu Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Göktaş’a ileten Akay, yaşanan ekonomik çöküntünün sonuçları hakkında konuştu.

Aile Bakanlığı Bütçesinin Yüzde 84’ünü Cari Transferler Oluşturuyor...

Personel gideri ve cari transferler bütçenin önemli bir kalemini teşkil ediyor; yüzde 84 cari transferler, yüzde 8,50 personel giderleri. Bu sermaye giderlerine baktığımız zaman da sermaye giderleri ve sermaye transferleri olarak toplama bakıyoruz, 4 milyar 172 milyonluk bir rakam. Bunun önemli bir bölümünü gayrimenkul sermaye üretim giderleri ve büyük onarım giderleri oluşturmuş yani 3 milyar 615 milyonluk bir bölümü, yüzde 86’sı. Buradaki gayrimenkul üretim giderlerinin yani gayrimenkul inşasıyla ilgili harcamalar olduğunu görüyoruz. Bunların da gerekli yerlere, özellikle çocuklarımıza, kadınlarımıza ve yaşlılarımıza yönelik binaların, sosyal hizmet tesislerinin yapılmasına göre önceliklerinin düzgün belirlenmesi ve bu yatırımların da arttırılması önümüzdeki dönemde iyi olacaktır.

Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara 20 Milyon Lira Aktarılmış...

Kâr amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan transferler kalemi var; 20 milyon 344 milyonluk bir rakam. 19 tane sivil toplum kuruluşuyla beraber bir protokol gereği belirli harcamaların yapıldığını. Bu kâr amacı gütmeyen transferler bu kuruluşlara yapılan transferler mi? Bu sivil toplum kuruluşlarını bizlerle paylaşırsanız çok memnun olurum. Ben bu sivil toplum kuruluşları kimler, buradaki bütçenizdeki ödeneklerden bu kuruluşlara ayrılan payların ne kadar olduğunu soru olarak da sormuş olayım. 12 Milyon Vatandaşımız Yoksulluk İçinde... Aşırı yoksullukla ilgili bazı verileri sizlerle paylaşmak istiyorum:

TÜİK yoksulluk ve yaşam koşulları istatistiklerine göre ülkemizde yoksulluk oranı yüzde 15 olarak belirlenmiş. Bu hepimiz için önemli bir sorun biliyorsunuz, zaten mücadelemiz de yoksullukla mücadele. 12 milyon vatandaşımız yoksulluk içinde yaşam mücadelesi veriyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının verilerine göre aylık geliri 450 TL ve altında olan milyonlarca hane var. Türkiye’de aşırı yoksulluk çeken ailelerin dâhil edildiği Aile Destek Programı’ndan 2023’ün yalnızca Ocak-Temmuz döneminde 3,7 milyon hane yararlanıyor. Veri akışı kesildiği için son durumu bilmiyoruz.

Türkiye’de Çocuk Olmanın Bedeli Raporu Hazırlandı...

"Türkiye’de Çocuk Olmanın Bedeli Raporu" hazırladım: 15-29 yaş arası eğitimde veya öğretimde olmayan gençlerin oranı yüzde 28,7 Sayın Bakanım. Erkek çocukların yüzde 76,2’si ve kızların yüzde 79,6’sı ancak ortaöğretimi tamamlıyor. Örgün öğretimdeki ilkokul, ortaokul ve ortaöğretimdeki her 100 çocuktan 9,1’i okulu terk etmiş durumda. Yine Türkiye’de okul kaydı olmayan toplam çocuk sayısı 1 milyon 201 bin. Bu veriler Millî Eğitim Bakanlığı ve TÜİK verilerine göre alınan rakamlar, o rakamları açıklıyorum. Çocuk işçilerle ilgili baktığımız zaman da Türkiye’de 5-17 yaş grubunda ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısı 720 bin. Bu rakam 2021 rakamı maalesef, daha yeni bir rakam bulamadım, bu ifade ettiğim rakamlar da TÜİK rakamları. Bir de beslenmeyle ilgili sorunları var. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı’nın 2022’de açlık haritası verilerine göre Türkiye’de 14,8 milyon kişi yeterli gıda tüketmiyor. Rapor ayrıca Türkiye genelinde 14,8 milyon kişinin yetersiz beslendiğini, 5 yaş altı çocukların yüzde 1,7’sinin akut yetersiz beslenme, yüzde 6’sının ise kronik yetersiz beslenme yaşadığını ortaya koydu. Yine TÜİK’in Türkiye Çocuk Araştırması’na göre -Birleşmiş Milletler verisi de var burada- her gün peynir ve yoğurt gibi süt ürünlerini tüketmeyen çocuk oranı yüzde 42,2, her gün ekmek veya makarna tüketen çocuk oranı yüzde 62,4 -Sayın Bakırlıoğlu Vekilim de bu oranı telaffuz etmişti hatırlarsanız- her gün meyve tüketmeyen çocuk oranı yüzde 49, her gün sebze tüketmeyen çocuk oranı yüzde 87, her gün et, tavuk ve balığı tüketmeyen çocuk oranı yüzde 87,3; Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı’nın yayınladığı açık harita verileri bunlar. Türkiye çocuk yoksulluğu açısından OECD’ye üye 41 ülke arasında yüzde 22 oranıyla en yüksek yoksulluk oranına sahip 2’nci ülke konumundayız. Toplan nüfusa baktığımızda da bu oran yüzde 15’e tekabül ediyor.

Cezaevinde Kalan Çocuk Sayısında Büyük Artış...

Cezaevindeki 12-17 yaş grubunda olup da 18 yaşını doldurmamış hükümlü çocuk sayısı 1.373. Bir de madde bağımlılığı en büyük sıkıntımız uyuşturucuyla mücadele açısından hakikaten. Uyuşturucu kullananların yüzde 69,6’sının da 15-24 yaş aralığındaki çocuklarımızdan ileri geldiğinin Emniyet Genel Müdürlüğümüzün Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığının ifadesine göre tespitini yapmış bulunuyoruz.

Kaybolan Çocukların Akıbeti Tekrar TBMM Gündeminde...

Bir de yurtlarda kalan ve kaybolan çocuklarımızın konusu var. Bununla ilgili detaylı araştırmalar yapılmasını ve sonuçların kamuoyuyla paylaşılmasını buradan özellikle istirham ediyorum.